Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
Amoniac và muối amoni
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 10:57
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
I. AMONIAC
1. Cấu tạo và tính chất vật lí
- Công thức phân tử: NH3.
- Là chất khí không màu, mùi khai và xốc. Tan nhiều trong nước.
2. Tính chất hóa học
a. Tính bazơ yếu (do cặp e chưa tham gia liên kết ở nguyên tử N)
Ba(OH)2 > NaOH > NH3 > Mg(OH)2 > Al(OH)3
- Các phản ứng minh họa:
Axit nitric tác dụng với kim loại
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 11:00
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
Phản ứng với kim loại là phản ứng thường gặp nhất của axit nitric. Đây cũng là bài toán thường gặp trong các đề kiểm tra và thi tuyển sinh. Việc giải bài toán khá đơn giản nếu học sinh nắm vững lí thuyết và biết vận dụng phương pháp giải phù hợp.
1. Lí thuyết
- HNO3 phản ứng với hầu hết các kim loại trừ Au và Pt → muối nitrat + H2O và sản phẩm khử của N+5 (NO2, NO, N2O, N2 và NH4NO3).
M + HNO3 → M(NO3)n + H2O + NO2 (NO, N2O, N2, NH4NO3)
Phản ứng của Cu với axit HNO3
Axit nitric tác dụng với phi kim và hợp chất
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 11:03
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
Axit HNO3 có tính oxi hoá mạnh và tính axit mạnh, nó có khả năng tham gia phản ứng với nhiều loại chất khác nhau. Tính oxi hoá mạnh của axit này được thể hiện trong phản ứng với kim loại, với phi kim, với các hợp chất có tính khử khác. Bài viết này chỉ đề cập đến phản ứng của HNO3 với phi kim và các hợp chất có tính khử.
1. Tác dụng với phi kim
Khi cho axit HNO3 đặc tác dụng với phi kim ta được NO2, H2O và oxit của phi kim.
C + 4HNO3 → CO2 + 4NO2 + 2H2O
S + 4HNO3 → SO2 + 4NO2 + 2H2O
P + 5HNO3 → H3PO4 + 5NO2 + H2O
2. Tác dụng với các chất khử khác (oxit bazơ, bazơ và muối trong đó kim loại chưa có hóa trị cao nhất...)
Lí thuyết về axit nitric
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 11:05
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
Axit nitric HNO3 là một trong những hoá chất cơ bản và quan trọng hàng đầu.
1. Tính chất vật lí
- Là chất lỏng, không màu, tan tốt trong nước (C < 65%).
- Trong điều kiện thường, dung dịch có màu hơi vàng do HNO3 bị phân hủy chậm:
4HNO3 → 4NO2 + 2H2O + O2
→ phải đựng dung dịch HNO3 trong bình tối màu.
2. Tính chất hóa học
a. HNO3 là một axit mạnh
Lí thuyết về nitơ và hợp chất của nitơ
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 13:53
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
I. KHÁI QUÁT VỀ NHÓM NITƠ
- Nhóm nitơ (nhóm VA) gồm các nguyên tố: N, P, As, Sb, Bi.
- Cấu hình e lớp ngoài cùng: ns2np3.
- Trong các hợp chất, các nguyên tố nhóm nitơ có mức oxi hóa cao nhất là +5, ngoài ra còn có các mức -3 và +3. Riêng N còn có thêm các mức oxi hóa +1, +2 và +4.
- Từ N đến Bi: tính phi kim của các nguyên tố giảm dần, đồng thời tính kim loại tăng dần; tính axit của các oxit và hidroxit giảm dần đồng thời tính bazơ của chúng tăng dần.
- Hợp chất với H của các nguyên tố nhóm VA đều có dạng RH3. Độ bền nhiệt giảm dần từ NH3 đến BiH3. Dung dịch của chúng không có tính axit.
Lí thuyết về photpho và hợp chất của photpho
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 14:11
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
I. PHOTPHO
1. Tính chất vật lí
Thường gặp 2 dạng thù hình phổ biến là P đỏ và P trắng:
- P trắng là chất rắn trong suốt, màu trắng hoặc vàng nhạt, giống sáp, cấu trúc mạng tinh thể phân tử. P trắng mềm, dễ nóng chảy. P trắng không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ; rất độc, gây bỏng nặng khi rơi vào da; bốc cháy trong không khí ở nhiệt độ trên 400c, bảo quản bằng cách ngâm trong nước. Ở nhiệt độ thường, P trăng phát quang màu lục nhạt trong bóng tối.
- P đỏ là chất bột màu đỏ có cấu trúc polime, khó nóng chảy và khó bay hơi hơn P trắng; không tan trong các dung môi hữu cơ thông thường, dễ hút ẩm và chảy rữa, bền trong không khí ở nhiệt độ thường và không phát quang trong bóng tối. Chỉ bốc cháy ở nhiệt độ trên 2500c. Khi đun nóng không có không khí, P đỏ chuyển thành dạng hơi, khi làm lạnh thì hơi của nó ngưng tụ lại thành P trắng.
Muối photphat
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 14:18
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
1. Khái niệm và tính chất vật lí
- Có 3 loại: PO43-, HPO42- và H2PO4-.
- Tất cả muối H2PO4- đều tan; muối PO43- và HPO42- chỉ có muối của kim loại kiềm và amoni tan được.
2. Tính chất hóa học
- Muối photphat có đầy đủ các tính chất hóa học của muối.
- Các muối photphat của kim loại kiềm dễ bị thủy phân trong dung dịch tạo môi trường bazơ:
Nhiệt phân muối nitrat
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 14:22
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
Nhiệt phân là phản ứng đặc trưng của muối nitrat. Các muối nitrat đều dễ bị nhiệt phân. Tùy thuộc vào cation trong muối mà phản ứng nhiệt phân có thể xảy ra theo các hướng khác nhau.
1. Nếu muối nitrat của kim loại đứng trước Mg → muối nitrit và O2
M(NO3)n → M(NO2)n + n/2O2
ví dụ:
NaNO3 → NaNO2 + 1/2O2
2. Nếu muối của kim loại trung bình (từ Mg đến Cu) → oxit kim loại + NO2 + O2
Nitơ
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 14:26
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
1. Cấu tạo phân tử và tính chất vật lí
- Cấu tạo phân tử: N2 (N ≡ N).
- Chất khí, không màu, không mùi, không vị, không duy trì sự sống, sự cháy.
2. Tính chất hóa học
- Các mức oxi hóa có thể có của N: -3, 0, +1, +2, +3, +4, +5.
- Vì phân tử chứa liên kết ba rất bền vững nên ở điều kiện thường, nitơ là một chất ít hoạt động chỉ tham gia phản ứng ở nhiệt độ cao. Nitơ vừa là chất khử vừa là chất oxi hóa.
Oxit và axit của photpho
- Chi tiết
- Chuyên mục: Chương 2. Nhóm nitơ - phốt pho
- Được viết ngày Chủ nhật, 15 Tháng 3 2015 14:31
- Viết bởi Nguyễn Văn Đàm
Photpho tạo được nhiều loại oxit và axit khác nhau nhưng P2O5 và H3PO4 là những hợp chất hay gặp nhất trong các bài tập.
I. ĐIPHOTPHO PENTAOXIT - P2O5
1. Tính chất vật lí
Là chất khói trắng, không mùi, háo nước và dễ chảy rữa thường dùng để làm khô các chất.
2. Tính chất hóa học
P2O5 có tính chất của một oxit axit.
- Tác dụng với nước:
P2O5 + H2O → 2HPO3 (axit metaphotphoric)
P2O5 + 3H2O → 2H3PO4 (axit photphoric)