Bài 9: Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hóa . Định luật tuần hoàn.

Bài 1 (47). Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố:

            A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân  

B. Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân

            C. Giảm theo chiều tăng dần của tính phi kim

            D. B và C đều đúng

Chọn đáp án đúng nhất.

            Hướng dẫn giải

 

Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố: Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân hoặc giảm theo chiều tăng dần của tính phi kim ® Đáp án D.

Bài 2 (47). Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử của các nguyên tố:

            A. Tăng theo chiều tăng của điện tích hạt nhân

            B. Giảm theo chiều tăng của điện tích hạt nhân

            C. Giảm theo chiều giảm của tính kim loại

            D. A và C đúng

Chọn đáp án đúng nhất.

            Hướng dẫn giải

Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử của các nguyên tố:

            A. Tăng theo chiều tăng của điện tích hạt nhân

Bài 3 (47). Những tính chất nào sau đây biến đổi tuần hoàn?

a. Hóa trị cao nhất với oxi                                          b. Số lớp electron

c. Nguyên tử khối                                                       d. Số electron trong nguyên tử

e. Số electron lớp ngoài cùng

            Hướng dẫn giải

Các tính chất biến đổi tuần hoàn gồm:

a. Hóa trị cao nhất với O.

b. Số electron lớp ngoài cùng.

Bài 4 (47). Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính nguyên tử giảm dần (từ trái sang phải) như sau:

            A. I, Br, Cl, F              B. F, Cl, Br, I              C. I, Br, F, Cl              D. Br, I, Cl, F

Chọn đáp án đúng.

            Hướng dẫn giải

Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính nguyên tử giảm dần (từ trái sang phải) là:

            A. I, Br, Cl, F

Bài 5 (48). Các nguyên tố ở chu kì 2 được sắp xếp theo chiều giá trị độ âm điện giảm dần (từ trái sang phải) như sau:

            A. F, O, N, C, B, Be, Li                                  B. Li, B, Be, N, C, F, O

            C. Be, Li, C, B, O, N, F                                  D. N, O, F, Li, Be, B, C

Chọn đáp án đúng.

            Hướng dẫn giải

Các nguyên tố ở chu kì 2 được sắp xếp theo chiều giá trị độ âm điện giảm dần (từ trái sang phải) là:

            A. F, O, N, C, B, Be, Li

Bài 6 (48). Oxit cao nhất của nguyên tố R ứng với công thức RO2. Nguyên tố R đó là:

            A. Magie                     B. Nitơ                        C. Cacbon                   D. Photpho

            Hướng dẫn giải

Oxit cao nhất của nguyên tố R là RO2 ® R thuộc nhóm IVA. R là:

            C. Cacbon

Bài 7 (58). Theo quy luật biến đổi tính chất đơn chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn thì:

            A. phi kim mạnh nhất là iot                            B. kim loại mạnh nhất là liti

            C. phi kim mạnh nhất là flo                            D. kim loại yếu nhất là xesi

Chọn đáp án đúng.

            Hướng dẫn giải

Theo quy luật biến đổi tính chất đơn chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn:

            C. Phi kim mạnh nhất là Flo.

Bài 8 (58). Viết cấu hình electron của nguyên tử magie (Z = 12). Để đạt được cấu hình electron của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử magie nhận hay nhường bao nhiêu electron? Magie thể hiện tính chất kim loại hay phi kim?

            Hướng dẫn giải

- Cấu hình electron của nguyên tử 12Mg: 1s22s22p63s2.

- Để đạt được cấu hình electron của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử Mg phải nhường 2e.

- Mg thể hiện tính chất kim loại.

Bài 9 (58). Viết cấu hình electron của nguyên tử lưu huỳnh (Z = 16). Để đạt được cấu hình electron của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử lưu huỳnh nhận hay nhường bao nhiêu electron? Lưu huỳnh thể hiện tính chất kim loại hay phi kim?

            Hướng dẫn giải

- Cấu hình electron của nguyên tử 16S: 1s22s22p63s23p4.

- Để đạt được cấu hình electron của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử S phải nhận 2e.

- S thể hiện tính chất phi kim.

Bài 10 (58). Độ âm điện của một nguyên tử là gì? Giá trị độ âm điện của các nguyên tử trong các nhóm A biến đổi như thế nào theo chiều điện tích hạt nhân tăng?

            Hướng dẫn giải

- Độ âm điện của một nguyên tử đặc trưng cho khả năng hút e của nguyên tử đó khi hình thành liên kết hóa học.

- Giá trị độ âm điện của các nguyên tử trong nhóm A giảm dần theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.

Bài 11 (58). Nguyên tử nào trong bảng tuần hoàn có giá trị độ âm điện lớn nhất? Tại sao?

            Hướng dẫn giải

- Nguyên tử của nguyên tố F có giá trị độ âm điện lớn nhất trong bảng tuần hoàn.

- Vì:

            + Trong chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, độ âm điện tăng dần (trừ khí hiếm) nên nguyên tố có độ âm điện lớn nhất nằm ở nhóm VIIA.

            + Trong một nhóm, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, độ âm điện giảm dần nên nguyên tố có độ âm điện lớn nhất nằm ở đầu nhóm.

® Thỏa mãn cả 2 điều kiện này là nguyên tố Flo.

Bài 12 (58). Cho 2 dãy chất sau:

            Li2O                BeO                 B2O3               CO2                 N2O5

                                                                               CH4                 NH3                 H2O                 HF

Xác định hóa trị của các nguyên tố trong hợp chất với oxi và với hidro.

            Hướng dẫn giải

Xác định hóa trị của các nguyên tố trong các hợp chất với O và H:

Li2O; BeO; B2O3; CO2; N2O5; CH4; NH3; H2O; HF lần lượt là Li: I; Be: II; B: III; C: IV; N: V; C: IV; N: III; O: II; F: I